استانداردهای ایمنی آسانسور را بشناسیم

معمولا آسانسورهای کابلی بسیار امن هستند. تقریبا هیچ دستگاهی نمی‌تواند به این امنی باشد. در سال ۱۹۹۸ تخمین زده شد که تقریبا ۸ میلیونیم یک درصد (۱ به ۱۲ میلیون) آسانسور دچار ناهجاری در استانداردها می‌شوند  و همین مقدار هم بیشتر به دلیل باز نشدن درهاست. در هر سال ۲۰ تا ۳۰ مرگ در اثر حوادث آسانسور ایجاد می‌شود (که البته این تعداد در ایران بسیار بیشتر است). بیشتر همین حوادث نیز تکنسین‌هایی هستند که نکات ایمنی را رعایت نکرده‌اند یا دچار حوادث غیرقابل پیش‌بینی شده‌اند. یعنی بیشتر حوادث به دلیل عدم استاندارد آسانسور نبوده بلکه به دلیل بی‌احتیاطی بوده است. مثل اینکه افراد بدون توجه به درهایی که به سمت شفت خالی باز است، سقوط کرده‌اند و زخمی شدند یا مرده‌اند. در واقع قبل از حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر تنها حادثه سقوط آسانسور در آسانسور کابلی در ۱۹۴۵ در برخورد هواپیما در مه به ساختمان Empire State رخ داد. در این حادثه کابین آسانسور از طبقه ۷۵ تمام مسیر را به انتهای ساختمان سقوط کرد که تعدادی از مسفران را مجروح و اپراتور آسانسور را کشت. البته، حادثه دیگری در سال ۲۰۰۷ در بیمارستان کودکان سیاتل رخ داد؛ یک آسانسور بدون اتاقک تاسن کراپ سقوط کرد که البته ترمزهای ایمنی مانع شدند. دلیل این حادثه خطایی در طراحی اتصال کابل‌ها به یک نقطه مشترک بود، طناب‌های ساخته‌شده از کولار در معرض گرمای بیش از حد و پاره‌شدگی بودند. هرچند در موارد نادری در رفتن کابل آسانسور ممکن است، تمام آسانسورهای مدرن مجهز به چندین سیستم امنیتی هستند که مانع سقوط یا تصادم آسانسور می‌شوند. یک کابین آسانسور معمولا دارای ۲ تا ۶ (حتی بیش از ۱۲ برای آسمان‌خراش‌ها) کمربند یا کابل کششی هستندکه هرکدام به تنهایی توانایی کشش بار آسانسور به‌علاوه ۲۵ درصد بیش از وزن آن را دارند. به‌علاوه ابزاری وجود دارد که اگر آسانسور سریع‌تر از ماکزیمم سرعتی که برای آن طراحی شده حرکت کرد تشخیص بدهد و اگر این اتفاق افتاد این سیستم باعث می‌شود که کفشک‌های ترمز مسی یا سیلیکون نیترادی (برای آسانسورهای آسمان‌خراش‌ها) به ریل‌ها عمودی شفت کشیده شوند و به‌سرعت آسانسور را متوقف کنند، به طوری که مانع توقف ناگهانی که به مسافران آسیب می‌زند شود. این وسیله گاورنر نام دارد و اولین بار توسط الیشا اوتیس ساخته شد. همچنین یک بافر هیدرولیک یا روغنی یا پولیو اتان یا فنری یا ترکیبی از این‌ها (بسته به ارتفاع و سرعت) در انتهای شفت نصب می‌شود (یا در انتهای کابین و گاهی نیز در بالای کابین یا شفت) تا جلو اثرات تصادم گرفته شود. با این حال، در نوامبر ۲۰۱۲ در تایلند، یک زن در یک آسانسور در حال سقوط کشته شد که این اولین گزارش رسمی مرگ در اثر سقوط آسانسور بود.

بیشتر آسانسورهای مدرن طوری ساخت شده‌آند که ۳۰ تا ۴۰ سال کار کنند (عمر متوسط آسانسور در ایران ۱۵ تا ۲۰ سال است). این سال‌ها شامل سرویس و نگهداری دوره‌ای آسانسور نیز می‌شود. با بیشتر شدن عمر آسانسور و دشوار شدن یافتن قطعات جایگزین و همینطور تغییر در استانداردهای آسانسور، افت عملکرد آن آسانسور رو به زوال می‌رود تا جایی که صاحبان ساختمان‌ها مجبور به جایگزینی آنها می‌کنند. به موازات قدیمی شدن آسانسورها سیستم ایمنی آنها نیز در خطر درست عمل نکردن قرار می‌گیرد. نوسازی آسانسور نه‌فقط شامل تعویض سیم‌کشی‌های الکتریکی، دکمه‌ها، نشانگرهای موقعیت، فلش‌های نشانگر جهت، موتورها و سیستم کششی است بلکه شامل تغییر تجهیزات کنترلی آسانسور نیز می‌باشد. به ندرت کارل اسلینگ‌ها، ریل‌ها و سایر تجهیزات سنگین نیاز به جایگزینی پیدا می‌کنند. هزینه نوسازی یک آسانسور برحسب نوع تجهیزاتی که نصب می‌شوند متغیر است. معمولا نوسازی آسانسور موجب می‌شود که نیاز مکرر به تعمیر آسانسور به‌حداقل برسد.

چناچه آسانسورها بسیار قدیمی باشند، به‌طور مثال هنوز با رله‌ها کار می‌کنند باید برای اطمینان از ایمنی و استاندارد و عمکلرد درست آسانسور این قطعات را با قطعات الکترونیک جایگزین کرد.  خوب است که درایوهای موتوری-ژنراتوری با درایوهایی که فرکانس و ولتاژ متفاوت دارند جایگزین شود تا کاهش و افزایش شتاب آسانسور به آرامی صورت بگیرد. امنیت مسافران با بهبود و نوسازی سیستم‌های کنترلی آسانسورها تامین می‌شود.