بدون شک این روز ها دغدغه نوسانات قیمت ارز و به تبع آن عدم ثبات قیمت روز طلا و سکه، در دسته مهمترین چالش های اقتصادی اقشار مختلف جامعه ایران قرار می گیرد.
با شروع تحریم های اقتصادی در مرداد ماه و در پی خروج ایالات متحده آمریکا از برجام، شاهد افزایش روز افزون قیمت ارز و قیمت روز طلا در مدتی بسیار پایین تر از بازه زمانی مشخص در سال های قبل بوده ایم که با وجود نوسانات و کاهش قیمت های مقطعی، نمودار صعودی داشته و با تاثیر پذیری معنا داری از قیمت ارز کماکان رو به افزایش است.
آنچه در این گزارش به بررسی آن می پردازیم، عوامل تاثیر گذار در قیمت روز طلا و علل کلی تاثیر گذاری این عوامل است.
تاریخچه
طلا به عنوان یک فلز با ارزش و کمیاب با ویژگی هایی نظیر شکل پذیری بالا، قابلیت تقسیم پذیری، رنگ متمایز، مقاومت بالا در برابر زنگ زدگی و خوردگی، واکنش پذیری پایین با سایر فلزات، هزینه پایین نگهداری و نیز سهولت نقد شوندگی، همواره از محبوبیت بالایی نزد جوامع برخوردار بوده است.
این فلز گران بها علاوه بر بهرمندی از جایگاه ویژه در صنعت جواهر سازی، رکن اساسی سیاست مالی بسیاری از کشور ها در گذشته محسوب می شد. اکثر داد و ستد ها و معاملات در ازای طلا و با معیار ارزش طلا انجام شده و سرمایه افراد بیش از زمین و ملک و محصولات، با طلا سنجیده می شد.
از اوایل قرن بیستم و با شروع جنگ جهانی اول، طلا جایگاه نخست خود به عنوان اساس مالی کشور ها را از دست داده و به تدریج پول کاغذی رایج جایگزین آن شد. اما با این وجود طلا همواره ارزش اقتصادی خود را حفظ کرده و جزو دارایی های مهم نظام اقتصادی در دولت ها محسوب می شود.
عوامل موثر در قیمت روز طلا
به طور کلی عوامل موثر در قیمت روز طلا را می توان به دو دسته عوامل داخلی شامل شاخص های عرضه و تقاضا و عوامل خارجی از جمله قیمت جهانی طلا، قیمت دلار و عوامل دخیل در نوسانات ارز تقسیم کرد که در ادامه به تفصیل درمورد هر کدام صحبت خواهیم کرد.
تاثیرگذاری مستقیم قیمت جهانی طلا
قیمت امروز طلا یا به عبارتی سکه بهار آزادی به عنوان یکی از مسکوکات طلای قانونی دز جمهوری اسلامی ایران، بیش از هر شاخص دیگر متاثر از قیمت روز طلا در جهان است. به بیان دیگر قیمت طلای ۱۸ عیار در ایران با درصد بالایی همسو با قیمت یک انس طلای جهانی پیش می رود.
نرخ ارز و ارزش دلار
با پایان جنگ جهانی دوم و همزمان با قدرت گیری روز افزون آمریکا که در آن زمان بیش از دو سوم ذخایر طلای جهان را در اختیار داشت و نیز با توجه به توافق کشور ها مبنی بر ایجاد نظام پایه ارزی مبتنی بر دلار و طلا، دلار آمریکا ارز مشترک بین المللی تعریف شد.
با وجود فراز و نشیب های نظام اقتصادی آمریکا از زمان پایان جنگ جهانی دوم تا به امروز، همواره سیاست ها به گونه ای پیش رفت که دلار آمریکا در صدر معاملات ارزی جهانی قرار داشته و به تبع آن تاثیر پذیری این واحد پول در قیمت روز طلا در جهان به قوت خود باقی ماند. لذا ارزش طلا در بازار های جهانی همواره بر اساس قیمت روز دلار آمریکا تعریف می شود و قیمت امروز طلا در ایران نیز تابع فرمولی است که در آن قیمت دلار لحاظ می شود.
افزایش تقاضا در واکنش به نوسانات اقتصادی
با توجه به تاثیر گذاری فراوان اقتصاد آمریکا بر نظام اقتصادی جهانی، در شرایط احتمالی بحران های مالی این کشور، ارزش طلا بر حسب تمام ارز ها افزایش می یابد. لذا در خلل اقتصاد متغیر امروزی، طلا به عنوان ذخیره ای برای حفظ ارزش دارایی ها مطرح می شود.
از سوی دیگر رشد ارزش جهانی پول اگر بیش از رشد واقعی اقتصاد باشد، تورم ایجاد می شود. واکنش به تورم نیز کاهش اعتماد به پول و افزایش تقاضا به سمت طلا است.
نوسانات در بازار بورس و قیمت نفت نیز امنیت طلا را در نظر افکار عمومی بالاتر و تقاضا برای تصاحب آن را بالاتر می برد.
در شرایط ناامنی اقتصادی فعلی ایران، افزایش تقاضا به یکی از عوامل مهم در تعیین قیمت روز طلا تبدیل شده است.
حباب سکه
حباب سکه به معنای اختلاف قیمت حقیقی سکه و قیمت خرید و فروش آن است که معمولا بر اثر پیشبینی های اقتصادی اتفاق می افتد.
در این پدیده اگر ارزش طلا رو به افزایش پیشبینی شود، حباب مثبت به صورت افزایش قیمت امروز طلا در بازار پیش می آید. حال آنکه اگر پیشبینی ها حاکی از افت ارزش باشد، سکه با قیمتی پایین تر از ارزش واقعی در آن روز معامله شده و حباب منفی سکه ایجاد می شود.
همچنین افزایش تقاضا به علل مختلف از جمله افزایش خرید سکه در روزهای پایانی سال، می تواند موجب ایجاد حباب سکه شود.
نقش تحریم ها در نوسانات قیمت روز طلا
تحریم های اقتصادی اعمال شده در راستای اهداف سیاسی و به طور خاص موج تحریم هایی که ایالات متحده آمریکا پس از خروج از معاهده برجام اعمال کرده است، تاثیراتی بسزا در نوسانات قیمت روز طلا داشته است.
تحریم های آمریکا علیه ایران نه تنها همکاری های تجاری و اقتصادی شهروندان آمریکایی با ایران را ممنوع می سازد، بلکه استفاده از هرگونه موسسه مالی مرتبط با بانک ها و سیستم مالی آمریکا را در زمینه همکاری با ایران تحت فشار قرار می دهد.
اما سوالی که ایجاد می شود این است که آیا می توان برای تجارت با ایران از طلا استفاده کرد؟
گزارشات حاکی از آن است که دولت آمریکا تلاش برای عدم تحقق این روش از معاملات تجاری را در دستور کار قرار داده است. اما با در نظر گرفتن ریشه تاریخی طلا در جایگزینی ارز های مختلف، بعید است آمریکا بتواند به هدف خود دست یابد.
یکی از ارزش های تاریخی طلا توانایی این کالا جهت استفاده در تمام شرایط است. به بیان دیگر، حتی زمانی که پرداخت ها از طریق بانک ها قابل انجام نیست، از طلا اغلب به عنوان یک ابزار قابل قبول برای انجام مبادلات پولی استفاده است.
به گفته محققان اقتصادی اما، شاید مهمترین عاملی که می تواند موجب افزایش قیمت روز طلا به دلیل تحریم ها شود، توانایی دولت ایران در فروش نفت به ازای طلا است. این بدان معناست که احتمالا تقاضا برای طلا افزایش خواهد یافت و نتیجه این افزایش تقاضا موجب رشد قیمت جهانی طلا خواهد شد.
راهنما
در صورت خرابی لینک های دانلود خواهشمندیم در اسرع وقت از بخش نظرات ما را مطلع سازید